Giảm trừ doanh thu là gì?

Trong kinh doanh, đôi khi mọi chuyện không suôn sẻ như mình muốn. Khách hàng trả lại hàng, mình phải giảm giá để cạnh tranh, hoặc áp dụng chiết khấu cho khách hàng thân thiết. Tất cả những điều này dẫn đến việc hạch toán giảm trừ doanh thu. Nói một cách dễ hiểu, đây là việc ghi nhận các khoản làm giảm doanh thu thực tế mà doanh nghiệp thu về sau khi đã bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ. Nó khác với việc... à mà thôi, để lát nữa mình so sánh với chi phí cho bạn dễ hình dung hơn.

Các khoản giảm trừ doanh thu phổ biến

Có nhiều loại giảm trừ doanh thu khác nhau, tùy thuộc vào ngành nghề kinh doanh và chính sách của từng doanh nghiệp. Dưới đây là một vài khoản phổ biến nhất:

Chiết khấu thương mại

Cái này chắc chắn bạn nào làm kinh doanh cũng quá quen thuộc rồi. Chiết khấu thương mại là khoản tiền mà doanh nghiệp giảm trừ cho khách hàng khi họ mua hàng với số lượng lớn hoặc đạt được doanh số nhất định. Mục đích là để khuyến khích khách hàng mua nhiều hơn, gắn bó lâu dài hơn. Ví dụ, "mua 10 tặng 1" cũng là một hình thức chiết khấu thương mại đó.

Giảm giá hàng bán

Giảm giá hàng bán thường áp dụng khi hàng hóa bị lỗi, kém chất lượng, hoặc đơn giản là để xả hàng tồn kho. Mấy đợt sale sập sàn cuối mùa, Black Friday các kiểu đều là giảm giá hàng bán cả. Doanh nghiệp chấp nhận giảm bớt lợi nhuận để thu hồi vốn nhanh chóng.

Hàng bán bị trả lại

Chắc chắn rồi, không ai muốn hàng bị trả lại cả. Nhưng đôi khi khách hàng không hài lòng với sản phẩm, hoặc sản phẩm bị lỗi, hư hỏng trong quá trình vận chuyển. Khi đó, doanh nghiệp phải chấp nhận cho khách hàng trả lại hàng và hoàn tiền, đồng nghĩa với việc doanh thu giảm đi.

Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp

Đây là các loại thuế gián thu, tính vào giá bán sản phẩm. Khi tính doanh thu thuần, doanh nghiệp phải trừ đi các khoản thuế này (nếu có). Ví dụ, với những mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt như rượu, bia, thuốc lá, thì thuế này sẽ được trừ khỏi doanh thu gộp để ra doanh thu thuần.

Hạch toán giảm trừ doanh thu chi tiết

Giờ mình sẽ đi sâu hơn vào cách hạch toán giảm trừ doanh thu nhé. Cái này hơi khô khan một chút, nhưng cực kỳ quan trọng để đảm bảo sổ sách kế toán chính xác.

Tài khoản sử dụng

Theo chế độ kế toán hiện hành, để theo dõi các khoản giảm trừ doanh thu, chúng ta sử dụng các tài khoản sau:

• Tài khoản 521: Các khoản giảm trừ doanh thu (tài khoản này có các tài khoản cấp 2 chi tiết cho từng khoản giảm trừ).
• Tài khoản 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.

Nguyên tắc hạch toán

Nguyên tắc chung là các khoản giảm trừ doanh thu được ghi giảm doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trong kỳ. Tức là, khi có phát sinh giảm trừ, chúng ta sẽ ghi Nợ tài khoản 521 và ghi Có các tài khoản liên quan (ví dụ: Có tài khoản 111, 112 nếu trả lại tiền cho khách hàng).

Các bút toán điển hình

Dưới đây là một vài ví dụ về các bút toán thường gặp:

• Chiết khấu thương mại:
  Nợ TK 5211 - Chiết khấu thương mại
  Có TK 131 - Phải thu của khách hàng (nếu giảm trừ trực tiếp trên hóa đơn)
  hoặc Có TK 111, 112 (nếu trả lại tiền cho khách hàng).
• Giảm giá hàng bán:
  Nợ TK 5212 - Giảm giá hàng bán
  Có TK 131 - Phải thu của khách hàng (nếu giảm trừ trực tiếp trên hóa đơn)
  hoặc Có TK 111, 112 (nếu trả lại tiền cho khách hàng).
• Hàng bán bị trả lại:
  Nợ TK 5213 - Hàng bán bị trả lại
  Có TK 131 - Phải thu của khách hàng (nếu giảm trừ trực tiếp trên hóa đơn)
  hoặc Có TK 111, 112 (nếu trả lại tiền cho khách hàng).
  Đồng thời, ghi giảm giá vốn hàng bán:
  Nợ TK 156 - Hàng hóa
  Có TK 632 - Giá vốn hàng bán.

Để quản lý thu chi nội bộ hiệu quả hơn, bạn có thể tham khảo thêm bài viết Hạch Toán Thu Chi Nội Bộ: A-Z Cho Doanh Nghiệp!, nó sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn về dòng tiền trong doanh nghiệp.

Lưu ý quan trọng khi hạch toán

Có một vài điều bạn cần đặc biệt lưu ý khi hạch toán giảm trừ doanh thu:

• Chứng từ đầy đủ: Phải có đầy đủ hóa đơn, biên bản trả hàng (nếu có), phiếu chi (nếu trả tiền mặt),... để làm căn cứ hạch toán. Cái này quan trọng lắm, không có chứng từ thì coi như "xôi hỏng bỏng không" đó.
• Hạch toán đúng thời điểm: Các khoản giảm trừ phải được hạch toán vào đúng kỳ phát sinh. Ví dụ, nếu khách hàng trả lại hàng vào tháng 7, thì phải hạch toán vào tháng 7, chứ không được để sang tháng 8.
• Phân biệt rõ các khoản giảm trừ: Phải phân biệt rõ đâu là chiết khấu thương mại, đâu là giảm giá hàng bán, đâu là hàng bán bị trả lại. Mỗi khoản giảm trừ sẽ có cách hạch toán khác nhau.
• Tuân thủ các quy định của pháp luật: Đảm bảo việc hạch toán tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về kế toán, thuế.

Ví dụ thực tế về hạch toán

Để bạn dễ hình dung hơn, mình sẽ đưa ra một ví dụ cụ thể:

Công ty A bán cho khách hàng B 100 sản phẩm X với giá 100.000 VNĐ/sản phẩm. Tổng giá trị đơn hàng là 10.000.000 VNĐ. Tuy nhiên, do khách hàng mua với số lượng lớn, công ty A chiết khấu thương mại cho khách hàng 5%. Vậy, doanh thu thực tế mà công ty A thu về là 9.500.000 VNĐ.

Bút toán hạch toán như sau:

• Nợ TK 131: 9.500.000 VNĐ
• Nợ TK 5211: 500.000 VNĐ
• Có TK 511: 10.000.000 VNĐ

So sánh giảm trừ doanh thu và chi phí

Đây là phần mà mình hứa ở đầu bài viết này nè. Nhiều bạn hay nhầm lẫn giữa giảm trừ doanh thu và chi phí. Thực tế, đây là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau.

Tóm lại, giảm trừ doanh thu là "tiền mất trước", còn chi phí là "tiền mất sau" để kiếm thêm tiền.

Phần mềm hỗ trợ hạch toán giảm trừ doanh thu

Trong thời đại công nghệ 4.0, việc sử dụng phần mềm kế toán là vô cùng cần thiết để giúp doanh nghiệp quản lý tài chính hiệu quả hơn. Hiện nay, có rất nhiều phần mềm kế toán hỗ trợ hạch toán giảm trừ doanh thu một cách tự động và chính xác. Bạn có thể tham khảo một số phần mềm phổ biến như MISA, Fast Accounting, Bravo,...

Ngoài ra, việc sử dụng Phần mềm tra cứu hóa đơn cũng giúp bạn kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn, tránh rủi ro về thuế. Phần mềm tra cứu hóa đơn của chúng tôi hỗ trợ bạn tra cứu hóa đơn một cách nhanh chóng và chính xác nhất.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Hạch toán giảm trừ doanh thu có ảnh hưởng đến thuế không?
   Có, việc hạch toán giảm trừ doanh thu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu tính thuế và số thuế phải nộp.
2. Khi nào thì được hạch toán giảm trừ doanh thu?
   Chỉ được hạch toán khi có đầy đủ chứng từ hợp lệ và phát sinh thực tế các khoản giảm trừ.
3. Có thể hạch toán giảm trừ doanh thu vào cuối năm được không?
   Không, phải hạch toán vào đúng kỳ phát sinh.
4. Làm sao để giảm thiểu các khoản giảm trừ doanh thu?
   Nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, cải thiện chính sách bán hàng, chăm sóc khách hàng tốt hơn.

Kết luận

Hi vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về hạch toán giảm trừ doanh thu, từ khái niệm, các khoản giảm trừ phổ biến, cách hạch toán, đến những lưu ý quan trọng. Việc nắm vững kiến thức này sẽ giúp bạn quản lý tài chính doanh nghiệp một cách hiệu quả, tránh rủi ro về thuế và đưa ra những quyết định kinh doanh sáng suốt. Đừng quên, Hạch Toán Tài Sản Cố Định: A-Z Cho Doanh Nghiệp 2024 cũng là một nghiệp vụ quan trọng cần nắm vững để đảm bảo tính chính xác của báo cáo tài chính.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới nhé!